Ätiýaçlandyrýan – ätiýaçlandyryş şertnamasynyň tarapy ýa-da Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda şonuň ýaly bolup durýan, ätiýaçlandyryş gatanjyny (ätiýaçlandyryş baýragyny) töleýän we ätiýaçlandyryş obýektini ätiýaçlandyrmakda ätiýaçlandyryş bähbidine eýe bolan kämillik ukyply fiziki şahs ýa-da ýuridik şahs; Ätiýaçlandyrýanyň (Bähbit görüjiniň) emläge eýeçilik etmek, peýdalanmak we ygtyýar etmek bilen baglanyşykly emläk bähbitleri ätiýaçlandyryş obýektleri bolup durýar.

Ätiýaçlandyryş şulara degişlidir:

a. jaýlar (önümçilik, edara, durmuş-medeni maksatly, jemgyýetçilik tarapyndan peýdalanylýan we beýleki binalar);

b. desgalar (minaralar, bogaldaklar, gurallar we beýleki önümçilik-tehniki enjamlar);

c. inženerçilik we önümçilik-tehnologik enjamlar (kommunikasiýalar, ulgamlar, abzallar, elektron-hasaplaýyş tehnikasy, stanoklar, geçiriji we güýç maşynlary, beýleki mehanizmler we abzallar);

d. hojalyk jaýlary (garažlar, zat saklanýan ýerler, ammarlar, bassyrmalar, üsti ýapyk meýdançalar, germewler we ş.m.);

e. aýratyn duran jaýlar (sehler, laboratoriýalar, otaglar we ş.m.);

f. gurluşygy tamamlanmadyk desgalar;

g. esbaplar, tehniki abzallar;

h. bezeg predmetleri, mebel, öý goşlary;

i. haryt-maddy gymmatlyklar (harytlar, çig mal, materiallar).

Ätiýaçlandyryş şertnamasynda başga ýagdaý göz öňünde tutulmadyk bolsa, ätiýaçlandyryş şulara degişli däldir:

a. milli we daşary ýurt pulundaky nagt pul serişdeleri;

b. paýnamalar, obligasiýalar we beýleki gymmatly kagyzlar;

c. golýazmalar, meýilnamalar, çyzgylar we beýleki resminamalar, buhgalterçilik we işewür kitaplar;

d. modeller, maketler, nusgalyklar, görnüşler we ş.m.);

e. guýlan gymmat bahaly metallar we çarçuwasyz gymmatly daşlar;

f. kompýuter we şoňa meňzeş ulgamlaryň maglumatlarynyň tehniki göterijileri, hususan-da, magnit plýonkalary we kassetalar, magnit diskleri, ýat bloklary we ş.m.);

g. markalar, monetler, pul birlikleri we kagyz pullar, suratlar, kartinalar, heýkeller ýa-da beýleki kolleksiýalar ýa-da sungat eserleri;

h. partlaýjy we partlama howply maddalar (benzin, dizel ýagnyjy, ýag, gaz we ş.m.);

i. saklanýan ýa-da komissiýa berlen harytlar;

j. ulag serişdeleri, hereket edýän maşynlar, gurluşyk we oba hojalyk ýa-da beýleki maşynlar;

k. ätiýaçlandyrylan jaýda ýerleşýän, ýöne ätiýaçlandyrýana degişli bolmadyk emläk;

l. oba hojalyk mallary, köp ýyllyk ekinler we oba hojalyk ekinlerinden alynýan hasyl;

m. awariýa ýagdaýyndaky jaýlar we desgalar, gurnama elementleri we inženerçilik ulgamlary, şeýle hem olarda ýerleşýän emläk;

n. opurylma, süýşme, suw basma howpy bolan zolakda ýa-da beýleki tebigy betbagtçylyklaryň howp salýan zolagynda, şeýle hem, eger bu habar ätiýaçlandyryş şertnamasy baglaşylmazyndan öň berlen bolsa, bellenen tertipde bu howp barada habar berlen pursatyndan başlap, harby hereketleriň zolagynda ýerleşýän emläk;

o. dolanyşykdan çykarylan ýa-da dolanyşygy çäklendirilen beýleki emläkler.

7-nji bölümde sanalyp geçilen predmetleri ätiýaçlandyrmak taraplaryň ylalaşygy bilen geçirilip bilner we ätiýaçlandyryş şertnamasyna (ätiýaçlandyryş şahadatnamasyna) ýörite goşmaçalar bilen resmileşdirilmelidir.